شارژ گاز کولر گازی

شارژ گاز کولر گازی یکی از مهم ترین مراحل نگهداری و سرویس این دستگاه هاست که تأثیر مستقیم بر عملکرد سرمایشی، کاهش مصرف برق و افزایش عمر مفید کولر دارد. اگر کولر شما به خوبی خنک نمی کند یا باد خروجی آن ولرم است، احتمال زیادی وجود دارد که دستگاه نیاز به شارژ گاز داشته باشد.
در این مقاله به بررسی کامل شارژ گاز کولر گازی و نکات اختصاصی مربوط به برندهای پرطرفدار از جمله ال جی (LG)، سامسونگ (Samsung)، جنرال (General)، توشیبا (Toshiba)، شارپ (Sharp) و پاناسونیک (Panasonic) می پردازیم.
گاز کولر گازی چیست و چرا تمام می شود؟
کولر گازی برای تولید سرمایش از گاز مبرد (مانند R22 یا R410A) استفاده می کند. این گاز در یک سیکل بسته بین کمپرسور، کندانسور، اواپراتور و شیر انبساط حرکت می کند. برخلاف تصور عموم، گاز کولر نباید در حالت عادی کم شود، اما عواملی مانند:
-
نشتی در لوله های مسی یا اتصالات
-
خرابی شیر سرویس یا جوشکاری نامناسب
-
سوراخ شدن کویل کندانسور یا اواپراتور
-
گذشت زمان و فرسودگی لوله ها
باعث کاهش تدریجی گاز و نیاز به شارژ مجدد می شود.
علائم نیاز به شارژ گاز کولر گازی
-
خروج باد گرم یا ولرم از پنل داخلی
-
یخ زدگی روی لوله ها یا پنل
-
کم فشار بودن باد خروجی
-
کار کردن بی وقفه کمپرسور بدون رسیدن به دمای مطلوب
-
صدای غیرطبیعی از کمپرسور یا لوله های مسی
-
نمایش ارورهایی مثل CH، E6 یا F1 در برخی برندها
انواع گاز مورد استفاده در کولرها
- R22: رایج در کولرهای قدیمی تر (اکنون کمتر استفاده می شود)
-
R410A: محبوب ترین گاز در کولرهای نسل جدید (سازگار با محیط زیست)
-
R32: در برخی مدل های فوق کم مصرف مورد استفاده قرار می گیرد
مهم است که گاز سازگار با برند و مدل کولر شما شارژ شود؛ استفاده از گاز نامناسب می تواند به کمپرسور آسیب بزند.
بررسی برندها در شارژ گاز کولر گازی
ال جی (LG)
کولرهای ال جی معمولاً با گاز R410A کار می کنند. در این برند، کاهش فشار گاز منجر به نمایش ارورهای CH در پنل می شود. شارژ گاز در کولرهای اینورتر ال جی نیاز به دقت بالا و ابزار دقیق دارد تا کمپرسور دچار آسیب نشود.
سامسونگ (Samsung)
در مدل های جدید سامسونگ، استفاده از گاز R410A یا R32 رایج است. کولرهای سامسونگ دارای سنسورهای هوشمندی هستند که با کاهش گاز، عملکرد کمپرسور را محدود می کنند. استفاده از تکنسین مجرب با تجهیزات دقیق در شارژ این برند ضروری است.
جنرال (General)
بسیاری از کولرهای جنرال هنوز از گاز R22 استفاده می کنند. این گاز به دلیل فشار کاری پایین تر، در هنگام شارژ نیاز به اندازه گیری دقیق دارد. از آنجا که مدل های جنرال اغلب فاقد سیستم هوشمند هستند، نشتی گاز ممکن است دیر تشخیص داده شود.
توشیبا (Toshiba)
کولرهای توشیبا عمدتاً با R410A کار می کنند. در این برند، کاهش گاز باعث یخ زدگی اواپراتور یا خروج باد کم قدرت می شود. شارژ گاز در مدل های دوپنل توشیبا باید با توجه به ظرفیت سیستم و شرایط محیط انجام گیرد.
شارپ (Sharp)
در کولرهای شارپ، علائم کاهش گاز با کاهش سرمایش و افزایش صدای کمپرسور همراه است. اکثر مدل ها از گاز R410A بهره می برند. استفاده از گاز استاندارد و شست وشوی مدار در هنگام شارژ گاز در این برند توصیه می شود.
پاناسونیک (Panasonic)
کولرهای گازی پاناسونیک عملکرد دقیقی دارند و هرگونه افت گاز به سرعت باعث کاهش راندمان می شود. مدل های جدید پاناسونیک بیشتر از گاز R410A استفاده می کنند. بهتر است شارژ گاز همراه با نشت یابی دقیق و بررسی شیر انبساط انجام شود.
مراحل شارژ گاز کولر گازی چگونه است؟
-
خاموش کردن دستگاه و بررسی فنی اولیه
-
شناسایی نوع گاز و ظرفیت سیستم
-
نشت یابی دقیق با ابزار تخصصی (نشت یاب الکترونیکی یا کف صابون)
-
وکیوم کامل مدار (در صورت نیاز)
-
شارژ گاز با ترازوی دیجیتال و گیج فشار
-
راه اندازی سیستم و تست عملکرد نهایی
علائم نیاز به شارژ گاز کولر گازی
کاهش سطح گاز کولر گازی با نشانه هایی همراه است که عملکرد دستگاه را مختل می کند. اگر این مشکلات به موقع رفع نشوند، آسیب های جدی تری به کولر وارد می شود که تعمیرات آن ها هزینه زیادی به همراه خواهد داشت.
برخی از مهم ترین علائم نیاز به شارژ گاز عبارتند از:
1. یخ زدن لوله های رفت و برگشت
کولر گازی در حالت سرمایش، گاز مبرد را به کویل ها می فرستد. در صورتی که میزان گاز کاهش پیدا کند، کویل ها دچار افت دما می شوند و رطوبت روی لوله ها یخ می زند. این یخ زدگی باعث مسدود شدن لوله ها و آسیب به دستگاه می شود. اگر با چنین وضعیتی مواجه شدید، باید برای شارژ گاز اقدام کنید.
2. کاهش میزان سرمایش
گاز مبرد یکی از عوامل اصلی برای تولید سرمایش در کولر گازی است. وقتی میزان گاز کم شود، عملکرد سرمایش کولر کاهش می یابد و کولر قادر به خنک کردن محیط به طور موثر نخواهد بود.
3. افزایش هزینه برق
نشتی گاز موجب می شود که کولر گازی نتواند به طور مؤثر سرمایش را تأمین کند. در این حالت، کولر باید کار بیشتری برای جبران کمبود سرمایش انجام دهد، که نتیجه آن افزایش مصرف انرژی و هزینه برق شما خواهد بود.
4. تولید صدای ناهنجار
یکی از نشانه های دیگر نیاز به شارژ گاز، شنیدن صداهای عجیب و ناهنجار از کولر است. صدای حباب یا جریان آب از علائم نیاز به شارژ گاز هستند. در این شرایط، کولر را خاموش کرده و با یک تکنسین متخصص برای تعمیر و شارژ گاز مشورت کنید تا از آسیب های بیشتر جلوگیری شود.
5. میزان شارژ گاز کولر گازی
میزان گاز مورد نیاز برای کولر گازی به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای تعیین مقدار دقیق گاز، بهترین کار استفاده از اطلاعات موجود در دفترچه راهنمای دستگاه یا پلاک فنی کولر است. میزان گاز مناسب برای کولر گازی در دفترچه راهنما درج شده است و همچنین یک پلات فنی بر روی بدنه کولر وجود دارد که مقدار گاز مورد نیاز را برحسب واحد گرم (gr) نشان می دهد.
اگر این اطلاعات در دسترس نیست، می توان مقدار گاز مورد نیاز را با توجه به اندازه لوله ها و متراژ دستگاه تخمین زد. به طور کلی، برای هر 12000 BTU، حدود 750 گرم گاز برای شارژ کولر گازی مورد نیاز است.
وسایل مورد نیاز برای شارژ گاز کولر گازی
فرآیند شارژ گاز کولر گازی یک کار تخصصی است که باید توسط تکنسین ها و افراد ماهر انجام شود. برای انجام این کار، به ابزار و تجهیزات خاصی نیاز است که فرد باید به همه آن ها دسترسی داشته باشد. در ادامه به معرفی مهم ترین وسایل مورد نیاز برای این فرآیند می پردازیم:
-
گیج فشار
گیج فشار یکی از ابزارهای اساسی در فرآیند شارژ گاز است که به شما این امکان را می دهد تا میزان فشار گاز کولر گازی را اندازه گیری کنید. گیج های فشار انواع مختلفی دارند، از جمله گیج های تکی ساده و گیج های مانیوفلد که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند و در فرآیند شارژ گاز نقش مهمی ایفا می کنند.
-
پمپ وکیوم
پمپ وکیوم وسیله ای است که برای ایجاد خلأ در سیستم کولر گازی استفاده می شود. این پمپ هوای اضافی و رطوبت احتمالی را از داخل سیکل خارج کرده و شرایطی مشابه با خلأ مطلق ایجاد کند. در صورتی که دسترسی به پمپ وکیوم وجود نداشته باشد، می توان از کمپرسور یدکی به جای آن استفاده کرد.
-
وکیوم سنج
برای اطمینان از تکمیل فرآیند وکیوم، به دستگاهی به نام وکیوم سنج نیاز است. این ابزار الکترونیکی قادر است به دقت فشار سیستم را اندازه گیری کند و به تکنسین کمک می کند تا مطمئن شود که سیستم به درستی وکیوم شده است.
-
تجهیزات جوشکاری
گاهی در هنگام شارژ گاز کولر گازی، نیاز به جوشکاری برای تعمیرات و یا مسدود کردن لوله ها وجود دارد. این تجهیزات شامل کپسول های اکسیژن، اسیتیلن یا بوتان با رگلاتور، شلنگ ها، مشعل جوشکاری، سیم جوش، سمباده نرم، فندک جوش، برس سیمی و پودر جوش مخصوص هر سیم می شود که همگی برای انجام کارهای جوشکاری لازم هستند.
-
انبر لوله کور کن
انبر لوله کور کن وسیله ای شبیه به انبر قفلی است که برای مسدود کردن کامل لوله شارژ گاز استفاده می شود. این وسیله برای جلوگیری از خروج گاز در حین شارژ گاز به کار می رود و برای اطمینان بیشتر می توان لوله را پس از مسدود شدن جوش داد تا از شکستن آن جلوگیری شود.
مراحل شارژ گاز کولر گازی
شارژ گاز کولر گازی باید با دقت و طبق اصول مشخصی انجام شود. در ادامه مراحل کلی که باید برای شارژ گاز کولر گازی دنبال کنید، را بیان می کنیم:
-
قبل از هر اقدامی، باید کولر گازی را از برق جدا کنید تا ایمنی انجام کار تضمین شود.
-
شیلنگ گیج مانیفولد را به پمپ فشار کولر گازی وصل کنید. شیلنگ فشار قوی (قرمز) به خط مایع (لوله کوچکتر) و شیلنگ کم فشار (آبی) به خط مکش (لوله بزرگتر) وصل می شود.
-
شیلنگ شارژ گاز را به کپسول گاز کولر گازی وصل کنید. دقت کنید که به کپسول گاز ضربه نزنید، زیرا این کار می تواند گاز مبرد را به سمت کمپرسور بکشد و باعث آسیب به دستگاه شود.
-
گاز مبرد را به آرامی و در مقادیر کم در خط مکش کولر گازی اضافه کنید. این کار باید به تدریج و با دقت انجام شود.
-
پس از اضافه کردن مقدار گاز مبرد، باید 5 تا 10 دقیقه منتظر بمانید تا فشار در سیستم تثبیت شود.
-
اگر کولر گازی جدید یا خالی است، گاز مبرد باید مطابق با وزن و مشخصات کولر گازی شارژ شود.
-
برای اطمینان از اینکه مقدار گاز درست شارژ شده است، دما و فشار سیستم را به طور مداوم چک کنید تا از آسیب به کولر گازی جلوگیری شود.
-
پس از اتمام یک سیکل کامل خنک سازی و اطمینان از عملکرد صحیح کولر، دستگاه را خاموش کنید و اتصال گیج مانیفولد را قطع کنید.
بهترین زمان برای شارژ گاز کولر گازی
برای شارژ گاز کولر گازی، بهترین زمان به طور دقیق قابل پیش بینی نیست. در واقع، هیچ زمان خاصی برای انجام شارژ گاز به صورت دوره ای وجود ندارد و نمی توان به آن به عنوان یک اقدام زمان بندی شده نگاه کرد. این بدان معناست که کولر گازی نیاز به شارژ گاز در هر بازه زمانی مشخص ندارد، مگر اینکه مشکل خاصی مانند نشتی گاز یا خرابی سیستم رخ دهد.
به طور کلی، زمانی که گاز کولر گازی تمام شود یا کاهش یابد، دستگاه به شارژ گاز نیاز خواهد داشت. برای تشخیص زمان مناسب برای شارژ گاز، باید به علائم هشداردهنده ای که پیش تر ذکر شد، توجه کنید. در اغلب مواقع، در زمان سرویس دهی دستگاه، وضعیت شارژ گاز نیز بررسی می شود و در صورت لزوم، این کار انجام خواهد شد.
نکات مهم هنگام شارژ گاز کولر
-
از تکنسین مجاز و آموزش دیده استفاده کنید
-
تنها از گاز اصلی و دارای مجوز استاندارد استفاده شود
-
در مدل های اینورتر، شارژ گاز باید کاملاً دقیق و بر اساس وزن باشد
-
هرگز گاز R22 و R410A را جایگزین هم نکنید؛ ترکیب آن ها خطرناک است